مرکز تحقیقات سرطان

رئیس مرکز تحقیقات سرطان در هفته ملی مبارزه با سرطان به شرح فعالیت های این مرکز از روزهای ابتدایی پرداختند؛ ایشان با بیان اینکه مرکز تحقیقات سرطان از نیمه دوم سال 84 شروع به فعالیت کرد و از سال 85 شکل رسمی به خود گرفت، گفت: در این مرکز 6 فلوی فوق تخصصی برای جراحی سرطان و جراحی پستان، 3 دانشجوی فوق دکترا و 15 دانشجوی دکترا داریم که هرکدام به نوبه خود توانایی های بسیاری دارند. کارهای تحقیقاتی گسترده این مرکز جایگاه علمی خوبی را برای کشورمان به ارمغان آورده است و حالا در مجامع جهانی حرف های زیادی برای گفتن داریم. در بحث خدمات نیز هر هفته 500 بیمار ویزیت می شوند و هر روز خدمات جراحی و شیمی درمانی و رادیوتراپی را در مرکز تحقیقات سرطان انجام می گیرد.لازم به ذکر است که این مرکز اولین مرکزی است که رادیوتراپی حین عمل جراحی را برای بیماران مبتلا به سرطان راه اندازی کرده است.

مجله‌IJCP  مجله تخصصی مرکز تحقیقات سرطان، دارای وجهه بین المللی بوده و کارهای تحقیقاتی ایران و دنیا را ثبت می‌کند.

رئیس مرکز با تمرکز بر وضعیت سرطان بیان داشتند که، گرچه سرطان سومین دلیل مرگ و میر است، هنوز میزان بروز سرطان در کشور نسبت به دنیا کمتر است و حدود 135 نفر در هر 100 هزار نفر است که به طور سالیانه حدود 90 هزار مورد جدید سرطان در کشور داریم در حالی که در دنیا میزان بروز سرطان 180 مورد در هر 100 هزار نفر است. مفهوم این موضوع این است که میزان بروز سرطان در ایران کمتر از متوسط جهانی است و علت آن این است که هنوز همه ریسک فاکتورهای سرطان وارد کشور نشده است. البته بهترین دلیل افزایش سرطان در کشور نیز افزایش سن جامعه است. در حال حاضر جمعیت بالای 60 سال ما در کشور که سن سرطان تلقی می‌شود 8.6 درصد است. اگر این میزان به 11 درصد برسد ما با پیری جمعیت و در نتیجه افزایش سرطان در کشور مواجه می‌شویم.

در مورد سرطان‌ها در ایران نکته اساسی این است که اگر تولیت سلامت ما به صورت علمی و دلسوزانه حرکت نکند ضعف پیدا می‌کنیم. ما در کشور تولیت سلامت را به وزارت بهداشت سپرده‌ایم که این تولیت توسط مقام معظم رهبری و هم در برنامه توسعه پنج ساله تایید شده است. تولیت یعنی این که وزارت بهداشت همه چیز را زیر نظر داشته باشد که بایستی تلاش بیشتری در این راستا صورت گیرد. ایشان اظهار داشتند که، هیچ کشوری مثل ما در زمینه تشخیص و درمان سرطان دچار آشفتگی نیست. درمان ما در کشور به این صورت است که ما به صورت فردی سرطان را درمان می‌کنیم مثلا برای گرفتن یکMRI در کشورهای غربی بسیاری از شاخص‌های علمی باید وجود داشته باشد در صورتی که در ایران چنین چیزی نیست و عکس برداری‌ها و گرفتنMRIها بسیار زیاد بوده و هزینه‌های زیادی را به مردم تحمیل می‌کند یا در مورد شیمی درمانی باید گفت ما در کشور بسیاری از بیمارانی را که نباید تحت درمان دارویی قرار گیرند، شیمی درمانی می‌کنیم. ایشان با تاکید بر عدم رعایت شاخص‌های علمی در تشخیص و درمان سرطان اظهار کرد: طبق اعلام سازمان بهداشت جهانی، در درمان سرطان 49 درصد جراحی، 40 درصد رادیوتراپی و 11 درصد شیمی درمانی یا دارودرمانی موثر است. این در حالی است که عمده روش درمانی ما در کشور دارو درمانی است.

دکتر اکبری با بیان اینکه دو دلیل برای این اشکالات بزرگ در تشخیص و درمان وجود دارد، گفت: اولین دلیل آن این است که وزارت بهداشت خط مشی علمی و ملی را راهنمای خود قرار نداده. هیچ کشوری وجود ندارد که راهنمای ملی سلامت در زمینه سرطان نداشته باشد. دومین دلیل آن نیز وجود نهادهای نظارتی و قضایی در کشور است. به این صورت که مثلا می‌ترسد که عکسبرداری نکند زیرا باید در نهاد نظارتی و قضایی پاسخگو باشد. خدمتی که دولت یازدهم برای مردم انجام داد این بود که مردم برای درمان سرطان دیگر دغدغه پول ندارند و در حال حاضر تقریبا به صورت رایگان درمان خود را انجام می‌دهند. اما ما نگرانیم که اثربخشی این پول به دلیل مشکلات موجود کم شود. بنابراین وزارت بهداشت باید خط مشی و راهنمای علمی سرطان را تدوین کرده و از این موضوع جلوگیری کند.

رئیس مرکز تحقیقات سرطان در ادامه در مورد عوامل سرطان در کشور گفت:یکی از دلایل بروز این سرطان عوامل ژنتیکی است. البته عوامل ژنتیکی در بروز سرطان‌ها حدود پنج درصد تاثیر دارند. یعنی خیلی کم دیده می‌شود که سرطان به صورت ارثی ایجاد شود اما باید گفت هیچ سرطانی وجود ندارد که بدون دخالت عوامل ژنتیکی بروز پیدا کند که این بحث را تحت عنوان اپی ژنتیک مطرح می‌کنیم.

دکتر اکبری در همین زمینه ادامه داد: حدود 25 درصد از عوامل بروز سرطان، عوامل عفونی هستند که برخی مثل سرطان معده به دلیل وجود عفونت‌ها (هلیکوباکتری) در بدن است و در این زمینه باید افراد به سلامت و بهداشت خود اهمیت داده و بهداشت خود را رعایت کنند. همچنین عامل دیگر خطر بروز سرطان در کشور غذا و رژیم غذایی است که این عامل حدود یک چهارم موارد در بروز سرطان‌ها دخیل است. یکی از عوامل مهم در این مورد اسید چرب ترانس و اسیدچرب اشباع است. ما اعلام کردیم که میزان اسید چرب ترانس در محصولات غذایی باید صفر درصد باشد. یعنی میزان این اسید چرب هرچه به صفر نزدیک تر باشد بهتر است و حتما باید میزان آن روی محصول نوشته شود. در مورد اسید چرب اشباع نیز قبول کردیم که میزان آن زیر 10 درصد باشد. اما این در حالی است که میزان اسید چرب اشباع شده در روغن‌های ما 25 درصد به بالا و میزان اسیدچرب ترانس نیز 10 درصد یا گاهی بیشتر است. بنابراین باید در تولید روغن حتما این دو مسئله را رعایت کنند.

ایشان با بیان اینکه مواد شیمیایی حدود 25 درصد در بروز سرطان موثر بوده و به عنوان چهارمین عامل سرطان شناخته می‌شوند گفت: مواد شیمیایی از طریق آب و هوا و مواد خوردنی منتقل می‌شوند. مسئله ما در آب وجود نیتریت و فلزات سنگین است که نیتریت‌ها از فاضلاب‌ها و کودهای شیمیایی وارد آب می‌شوند. متاسفانه همه سدهای ما در کشور با آبهای سطحی قاطی شده و در نتیجه مقدار زیادی نیتریت دارد. آلودگی هوا نیز به عنوان یک عامل سرطان زا اعلام شده و متاسفانه ما در تهران کمتر از یک ماه هوای پاک داریم و 11 ماه هوای تهران آلوده است.

رئیس مرکز تحقیقات سرطان ضمن برشمردن ریسک فاکتورهای سرطان در کشور و با بیان اینکه 40 درصد از سرطان‌ها در کشور قابل پیشگیری و 40 درصد آنها قابل درمان است، اظهار کرد: اولین ریسک فاکتور در زمینه سرطان در کشور ریزمغذی‌ها هستند. در حال حاضر اثبات شده که ویتامینD هم از عوامل ایجاد سرطان و هم از عوامل درمان آن است. این در حالی است که اکنون 60 درصد مردم کشور با کمبود ویتامینD مواجه هستند که در این مورد برنامه راهنمای سلامت را تدوین کرده و به وزارت بهداشت دادیم.باید گفت که میزان مورد نیاز ویتامینD در نوزادان شیرخوار 400 واحد، در کودکان و نوجوانان 500 واحد و در بزرگسالان حدود 1000 واحد باید باشد که البته اینها فقط دز نگهدارنده هستند. این اتفاق برای روی هم افتاده است و در حال حاضر در کشور با کمبود 20 درصدی روی در کودکان زیر دو سال مواجه هستیم و میزان دریافت روی ما در کشور 90 درصد کمتر از متوسط استانداردهای جهانی است. در حالی که روی یکی از ریزمغذی‌های موثر در نرمال کردن سلول است امامتاسفانه فلزات سنگین جای این ریزمغذی‌ها را گرفته است.

دکتر اکبری در ادامه با اشاره به تفاوت چهره سرطان در ایران با دنیا گفت: در بین زنان اولین سرطان شایع که هم در کشور و هم در دنیا مشترک است، سرطان پستان است. اما دومین سرطان شایع در بین زنان در ایران کولورکتال بوده و در جهان سرطان ریه است و سومین سرطان شایع در بین زنان که اولین سرطان شایع مردان نیز محسوب می‌شود، سرطان معده است.

در زمینه سرطان معده باید گفت که ما سرطان معده را یک سرطان اجتماعی می‌دانیم به صورتی که عواملی مثل مصرف دخانیات، عدم رعایت بهداشت و مصرف زیاد مواد مخدر در آن دخالت دارد. در زمینه تریاک باید بگویم ما در کشور بیشترین مصرف فردی تریاک را داریم که در ایجاد سرطان به ویژه سررطان گوارش اهمیت دارد. البته تریاک در درمان سرطان و برای کاهش درد بیمار بسیار موثر است که به صورت مورفین استفاده می‌شود اما جالب است که استفاده از مورفین در ایران کمتر از همه دنیاست. در حالی که مردم ما بیشترین مصرف تریاک دارند.

ایشان در مورد تاثیر پارازیت‌ها در بروز سرطان گفتند: در تمام مقالات علمی یک مقاله وجود ندارد که بگوید این امواج در بروز سرطان دخالت دارند. یعنی هیچ مقاله علمی چنین چیزی را اثبات نمی‌کند. البته مشخص است که اگر ما در معرض زیاد امواج قرار بگیریم خطرناک بوده و ممکن است تغییراتی را در سلول ایجاد کند اما در موررد امواج و پارازیت‌ها در ایران باید بگویم که از نظر فنی ما موجود را به سطح گیرنده می‌زنیم نه به سطح ماهواره و این زیانبار نیست. همچنین ما تولید کننده موج نیستیم و حتی در صدا و سیما هم تولید موج را نداریم بلکه موج را دریافت می‌کنیم در صورتی که خود ما تولید کننده موج شویم می‌تواند خطر آفرین باشد. ایشان به چاپ جدیدترین مقاله از بی اثر بودن حجم پارازیت ها در ایجاد سرطان، در مجله بهمن ماه مرکز تحقیقات سرطان اشاره کردند.

پس از این، ایشان در مورد طرح‌های جدید این مرکز گفتند؛ یکی از این طرح‌ها معنویت درمانی بود که روی آن کار شد یعنی تمرکز مرکز بر روی معنویت درمانی و تغییرات جسمانی که ثابت شد که اگر توجه ویژه به معنویات شود، بیان ژنی ما تغییر می‌کند و این تغییر در جسم ما تغییر ایجاد می‌کند.

در پایان، از ایجاد مرکز جامع کنترل سرطان ایران خبر دادند و گفتند، این مرکز قرار است با کمک بنیاد خیریه تات ایجاد شود و امیدواریم در طول سه تا چهار سال آینده به بهره برداری برسد.

وی در آخر با بیان اینکه مرکز تحقیقات سرطان دو کنگره بین المللی به طور سالیانه برگزار می‌کند، اظهار داشتند که کنگره بین المللی سرطان پستان 6 تا 8 اسفندماه در تالار امام علی (ع) دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی برگزار می شود و با این کنگره‌ها سالی یکبار علم سرطان را برای همکارانمان بازسازی می‌کنیم.